مصاحبه خبرگزاری خانه ملت با مهدی عسگری، عضو کمیسیون صنایع درباره افزایش کارخانه‌ای قیمت خودرو از سوی شورای رقابت؛
چرا قیمت مواد اولیه داخلی با دلار محاسبه می‌شود؟
علت اصلی زیان خودروسازان خرید دلاری مواد اولیه داخلی است، نه قیمت پایین خودرو
فرمول قیمت گذاری شورای رقابت دارای ایراد و غیر شفاف است
شورای رقابت باید نحوه قیمت‌گذاری و منطق حاکم بر فرمول قیمت‌گذاری خودروهای داخلی را بصورت شفاف به مردم اعلام کند
هرچند گفته می‌شود طی مدت زمانی که از آخرین قیمت‌گذاری خودروهای داخلی گذشته، تورم افزایش یافته است، اما باید به دو نکته توجه کرد؛
شورای رقابت خودروهای خارجی مشابه را در نظر گرفته و قیمت آنها را به دلار سنجیده، تبدیل به ریال می‌کند و در نهایت بر این اساس قیمت خودروی داخلی را برآورد می‌کنند!
این روشی که برای قیمت‌گذاری خودروهای داخلی استفاده می‌شود دارای چند اشکال است.
یکی از این ایرادات این است که در شرایطی که برخی هزینه‌های تولید خودروهای داخلی مانند حقوق کارگران ریالی است و بخش قابل توجهی از مواد اولیه موردنیاز نیز از داخل تامین می‌شود چرا باید قیمت خودروهای داخلی با نرخ‌های جهانی سنجیده شود و در فرمول قیمت‌گذاری خودرو متغیری به نام دلار وجود داشته باشد؟
هنگامی که قیمت خودرو افزایش می‌یابد ما فقط به شرکت‌های خودروساز حمله می‌کنیم درصورتی که باید با نگاه جامع، ریشه مشکلات را هم ببینیم، البته ضعف‌های خودروسازان را انکار نمی‌کنیم، ساختار و بهره‌وری آنها درجای خود نیاز به اصلاح جدی دارد، درعین حال اگر به دنبال حل مشکل هستیم باید ریشه‌ای آن را درمان کنیم نه اینکه بخشی‌نگری کرده و فقط به معلول بپردازیم.
با وجود اینکه بیش از ۷۰درصد مواد اولیه مورد نیاز برای تولید خودرو شامل فولاد، مس، آلومینیوم، چدن و… از داخل تامین می‌شود اما این اقلام با دلار قیمت‌گذاری می‌شود، درواقع با رشد نرخ دلار، مواد اولیه نیز با تورم روبه‌رو می‌شود در نتیجه قیمت تمام شده خودرو افزایش می‌یابد.
این موضوع باید به صورت ریشه‌ای توسط دولت حل شود، چه دلیلی دارد موادی که در داخل تولید می‌شود با نرخ دلار و به طور مثال براساس بورس لندن قیمت‌گذاری شود؟
نکته مهم دیگر این است که پس از کشف قیمت پایه‌ی این محصولات با روش فوق، این مواد اولیه در بورس کالا عرضه می‌شود یعنی وارد میدان رقابت از نظر قیمت شده ولذا در برخی موارد، قیمت این محصولات بالاتر از بهای منطقه‌ای آن به خودروساز فروخته می‌شود، با حل این موضوع از یک سو قیمت خودرو منطقی می‌شود و از سوی دیگر وابستگی آن به دلار و نوسانات پیاپی حاصل از آن کاهش می‌یابد.
در این صورت قیمت تولید خودرو منطقی شده و این بهانه که “با زیان انباشته روبه رو هستیم و تولید برای ما صرفه اقتصادی ندارد” ازخودروسازان گرفته خواهد شد.
اگر قرار است قیمت خودرو به اصطلاح آنها منطقی شود باید شرایطی فراهم شود که مردم بتوانند نیاز خود را از خودروسازان به طور کامل تامین کنند نه اینکه افزایش قیمت خودرو در کارخانه مانند یک فنر عمل کرده و قیمت خودرو در بازار آزاد را هم افزایش دهد و مصرف‌کننده واقعی دچار فشار مضاعف شود.
حداقل شروط اینکه قیمت خودرو واقعی شود اول شفافیت و منطقی بودن فرمول قیمت‌گذاری و دوم آن است که خودروساز به میزان نیاز، عرضه داشته باشد و بتواند به لحاظ کمیت و کیفیت نیاز حقیقی بازار را تامین کند تا مصرف‌کننده با قیمت کاذب بازار آزاد مواجه نشود. نکته اصلی هم که اشاره شد قطع وابستگی به دلار در قیمت‌گذاری مواد اولیه داخلی است، یعنی به جای افزایش مداوم قیمت خودرو، برای جبران زیان خودروساز، که منجر به فشار تورمی به مردم می‌شود باید هزینه‌های تولید خودرو را کاهش داد.
مهدی عسگری
نماینده مردم نجیب کرج، اشتهارد و فردیس
عجب